Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, karayollarında trafik kazalarını azaltmak amacıyla geliştirilen yeni “akıllı yol” uygulamasını kamuoyuyla paylaştı. Sarsma bandı ve uyarı sistemlerini içeren bu teknoloji sayesinde sürücüler riskli bölgelerde anında bilgilendirilecek, olası kazaların önüne geçilecek.
Karayollarında Yeni Dönem: Kazaları Önleyici Akıllı Uygulama Devreye Alınıyor
Trafik güvenliğini artırmak amacıyla hayata geçirilen akıllı yol güvenlik sistemleri, Türkiye’de ilk kez pilot bölgelerde uygulanmaya başlandı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, sistemin detaylarını açıklarken, projenin kaza kara noktalarını hedef aldığını ve erken uyarı teknolojileriyle sürücülerin dikkatini en üst düzeye çıkarmayı amaçladıklarını belirtti.
Bu kapsamda hem sürücü hatalarını azaltmak hem de yol koşullarına karşı duyarlılığı artırmak için sarsma bandı ve dijital uyarı sistemleri devreye alınacak.
Sarsma Bandı Nedir, Nasıl Çalışır?
Yeni uygulamanın temelini oluşturan sarsma bandı, yol yüzeyine belirli aralıklarla yerleştirilen ve üzerinden araç geçtiğinde titreşim ya da ses ile uyarı veren özel bir kaplama türüdür.
Bu sistem sayesinde:
- Sürücü farkındalığı artırılır
- Uykulu ya da dalgın sürücüler fiziki uyarıyla kendine gelir
- Hızın yüksek olduğu bölgelerde dikkat çekici ses etkisi oluşturur
- Özellikle viraj, kavşak ve yaya geçitlerinde kazaların önüne geçilir
Bakanlık, bu sistemin özellikle ölümle sonuçlanan kazaların yoğunlaştığı bölgelerde kullanılacağını açıkladı.
Dijital Uyarı Panelleriyle Entegre Edilecek
Sarsma bandına ek olarak yeni uygulamada dijital uyarı panelleri de aktif rol oynayacak. Bu paneller sensör destekli olarak çalışacak ve şu özelliklere sahip olacak:
- Anlık hız tespiti yaparak sürücüyü dijital ekranda uyaracak
- Sis, yağmur, buzlanma gibi hava koşullarına göre mesajlar yayınlayacak
- Yoğun trafik ve kaza bilgilerini sürücüye önceden iletecek
- Gece görüşünü destekleyen özel LED aydınlatma ile maksimum görünürlük sağlayacak
Bu sistem, akıllı şehir teknolojilerinin karayolu taşımacılığına entegrasyonunun bir örneği olarak değerlendiriliyor.
Öncelikli Hedef: Kaza Kara Noktaları
Bakan Uraloğlu’nun verdiği bilgilere göre Türkiye genelinde tespit edilen ve sık sık kazaların yaşandığı 350’den fazla kara nokta bulunuyor. Bu bölgelerde yapılan analizlere göre:
- Kazaların %68’i sürücü dikkatsizliği veya dalgınlıktan kaynaklanıyor
- Hatalı şerit değişimi ve ani frenler en yaygın kaza sebepleri arasında
- Gece saatlerinde görüş azlığı kaza riskini katlıyor
Yeni uygulamanın bu noktalarda devreye girmesiyle, kazalarda ciddi oranda azalma bekleniyor.
Sürücülerin Dikkati Artacak, Refleks Süresi Kısalacak
Yapılan bilimsel araştırmalar, sarsma bandı ve görsel-işitsel uyarı sistemlerinin sürücüler üzerindeki etkisini açıkça ortaya koyuyor. Özellikle:
- Tepki verme süresinde %35’e varan hızlanma
- Hız limitine uyma oranında artış
- Ani şerit değiştirme oranlarında azalma
gibi veriler, bu uygulamanın trafik güvenliğine katkısını destekliyor.
Bakanlık, bu sistemlerin otoyollar, devlet yolları ve şehir geçiş güzergâhlarında aşamalı olarak devreye alınacağını bildirdi.
Akıllı Yol Teknolojileri Genişliyor
Uygulama sadece sarsma bandı ve uyarı panolarıyla sınırlı kalmayacak. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın orta vadeli hedefleri doğrultusunda, akıllı ulaşım sistemleri daha entegre bir yapıya kavuşacak. Bu kapsamda:
- Yol ve trafik bilgilerini sürücüye anlık ileten mobil uygulamalar
- Otonom araçlarla uyumlu yol altyapısı sensörleri
- Araç-yol iletişimini sağlayan V2X teknolojileri
- Yol kenarı kameralarla anlık trafik takibi ve görüntü işleme
gibi çözümlerle Türkiye’de karayolu taşımacılığı daha güvenli ve akıllı bir hâle getirilecek.
Yeni Sistem Hangi Bölgelerde Başlıyor?
İlk etapta İstanbul-İzmir Otoyolu, Ankara-Konya Yolu ve Antalya-Alanya güzergâhı gibi trafiğin yoğun olduğu ve kaza oranlarının yüksek seyrettiği yollar pilot bölge olarak seçildi.
2025’in sonuna kadar:
- En az 100 noktada sarsma bandı ve dijital uyarı paneli kurulacak
- Pilot uygulamalardan elde edilen verilerle sistem geliştirilecek
- Gerekirse bölgesel sürücü eğitim kampanyaları da başlatılacak
Uygulama sürecinde Karayolları Genel Müdürlüğü ve Emniyet Genel Müdürlüğü koordinasyon içinde çalışacak.
